Ο Numan Kurtulmuş, πρόεδρος της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας, ξεκινά σήμερα τις επαφές του με τα κοινοβουλευτικά κόμματα για το νέο σύνταγμα, αλλά και για τον εσωτερικό κανονισμού του Κοινοβουλίου. Μεταξύ άλλων στα θέματα που αναμένεται να συζητηθούν είναι το προεδρικό σύστημα, το 50+1 και τη θητεία του Προέδρου.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Kurtulmuş θα συναντηθεί πρώτα με την ομάδα του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) και θα συναντηθεί με τον πρόεδρο Özgür Özel, όπου θα γίνει μια διερευνητική συζήτηση και ανταλλαγή ιδεών για τις αλλαγές στο Σύνταγμα αλλά και τον κανονισμό της Βουλής.
Ήδη το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) έχει αρχίσει να εργάζεται πάνω στο νέο σύνταγμα, με τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Abdullah Güler να αναμένεται να συναντηθεί με τις υπόλοιπες κοινοβουλευτικές ομάδες.
Ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Kurtulmuş σύμφωνα με τον προγραμματισμό την Πέμπτη θα συναντηθεί με τους συμπροέδρους του κόμματος DEM Tulay Hatimoğulları και Tuncer Bakırhan, καθώς και με τον πρόεδρο της ομάδας του κόμματος SAADET Selçuk Özdağ και τους αντιπροέδρους της ομάδας Bülent Kaya και İsa Mesih Şahin.
Η ημερομηνία της συνάντησης του Kurtulmuş με τον πρόεδρο του MHP Devlet Bahçeli δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, ενώ η ημερομηνία της συνάντησής του με τον νέο πρόεδρο του «Καλού Κόμματος» (IYI), Müsavat Dervişoğlu, θα ξεκαθαρίσει μετά την τελετή παράδοσης-παραλαβής που θα πραγματοποιηθεί στο κόμμα IYI την Τετάρτη (1/5).
Όταν ρωτήθηκε ο πρόεδρος της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας αν θα γίνει ένα νέο σύνταγμα ή μια συνταγματική τροποποίηση, ο Kurtulmuş δήλωσε ότι δεν έχει εκφράσει καμία γνώμη επί της ουσίας μέχρι στιγμής.
«Εφόσον οι βουλευτές της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης και τα πολιτικά κόμματα στα οποία ανήκουν θα αποφασίσουν πώς θα είναι το σύνταγμα, θα πρέπει να διαμορφωθεί μια μέθοδος που θα μπορεί να γίνει αποδεκτή από την πλειοψηφία όλων των πολιτικών κομμάτων» δήλωσε ο Πρόεδρος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.
«Επιθυμία μας είναι να εργαστούμε για το σύνταγμα με μια πολύ μεγάλη πλειοψηφία στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, μια πλειοψηφία που δεν θα χρειαστεί να πάμε σε δημοψήφισμα, δηλαδή με την εξεύρεση υποστήριξης πάνω από 400 βουλευτές. Το αν θα το ονομάσουμε «νέο σύνταγμα» ή «συνταγματική τροποποίηση» δεν είναι μια απόφαση που θα πάρω μόνος μου. Αυτή είναι μια απόφαση που θα ληφθεί από τους ηγέτες, τα στελέχη, τους προέδρους, τους αναπληρωτές προέδρους των ομάδων και τους βουλευτές των πολιτικών κομμάτων στο κοινοβούλιο. Πιστεύω ότι είναι πρόωρο να μιλάμε για αυτά τα θέματα πριν από αυτές τις συνεδριάσεις. Γνωρίζουμε ποια είναι τα προβλήματα της Τουρκίας και πώς θα λυθούν. Ελπίζω ότι όλοι θα συμβάλουν σε αυτή τη συνταγματική διαδικασία, ρίχνοντας τις πέτρες από τη φούστα τους» σημείωσε ο Kurtulmuş.
Εκτός από το κυβερνών κόμμα AKP και ο κυβερνητικός εταίρος το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP,) είναι έτοιμο για το νέο σύνταγμα, καθώς ολοκλήρωσε το 2021 τη συνταγματική του πρόταση 100 άρθρων που αποτελείται από μια εισαγωγή και τέσσερα τμήματα και την υπέβαλε στον Πρόεδρο Recep Ttayyip Erdoğan. Αντιδρώντας στις τροποποιήσεις των τεσσάρων πρώτων άρθρων του Συντάγματος και του 66ου άρθρου που ρυθμίζει την ιθαγένεια, το MHP τάσσεται υπέρ της συνέχισης του προεδρικού συστήματος διακυβέρνησης. Επίσης προβλέπει περιορισμένες αναθεωρήσεις, όπως η συμπερίληψη στο νέο σχέδιο Συντάγματος ενός άρθρου που θα ρυθμίζει τον εκλεγμένο αντιπρόεδρο στο ισχύον σύστημα.
Το CHP, από την άλλη πλευρά, δεν κλείνει την πόρτα σε ένα νέο σύνταγμα, αλλά δεν συμπεριλαμβάνει το συνταγματικό έργο στις πολιτικές του προτεραιότητες. Το κεμαλικό κόμμα δεν έχει κάνει καμία ιδιαίτερη προετοιμασία για τη συνάντηση με τον Numan Kurtulmuş και λέει ότι η ατζέντα της Τουρκίας δεν είναι το σύνταγμα αλλά «η φτώχεια, οι κακουχίες, η ανεργία και η μεροληψία της δικαιοσύνης». Πολλά στελέχη του CHP υποστηρίζουν ότι το νέο σύνταγμα χρησιμοποιείται ως εργαλείο για να αλλάξει η ατζέντα και για να παραμείνει ο πρόεδρος στην εξουσία για άλλη μια θητεία.
Δηλώνοντας ότι η Τουρκία χρειάζεται ένα νέο σύνταγμα και ότι είναι έτοιμο να συμβάλει στο έργο που πρέπει να γίνει προς αυτή την κατεύθυνση, το κόμμα İYİ έχει επίσης κάποιες ανησυχίες. Σημειώνοντας ότι τα 4 πρώτα άρθρα και το 66ο άρθρο του Συντάγματος δεν μπορούν να συζητηθούν, τα στελέχη του κόμματος IYI φαίνεται να έχουν κλείσει την πόρτα σε ρυθμίσεις που θα παρέτειναν τη θητεία του Προέδρου και θα ενίσχυαν το Προεδρικό Κυβερνητικό Σύστημα.
Το κόμμα DEM είναι ένα από τα πολιτικά κόμματα που εδώ και καιρό εκφράζουν δυνατά την ανάγκη για ένα δημοκρατικό σύνταγμα στην Τουρκία. Ωστόσο, το κόμμα DEM πιστεύει ότι οι συζητήσεις για το Σύνταγμα δεν πρέπει να συμπιέζονται σε συζητήσεις μεταξύ πολιτικών κομμάτων και δεν πρέπει να πνίγονται σε πολιτικούς υπολογισμούς.
Το κόμμα DEM, το οποίο δήλωσε ότι δεν θα κλείσει τις πόρτες του στις εργασίες για το νέο σύνταγμα, δημιούργησε επίσης έναν συντονιστικό όργανο σε περίπτωση που οι εργασίες θα είναι συνεχείς. Το όργανο αυτό, αποτελούμενο από μέλη της Κοινοβουλευτικής Συνταγματικής Επιτροπής και μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, θα παρακολουθεί τις συζητήσεις για το νέο σύνταγμα και θα διεξάγει τις απαραίτητες εργασίες το επόμενο διάστημα.
Όλα τα πολιτικά κόμματα συμφωνούν στην αναγκαιότητα ενός νέου συντάγματος όμως τα περισσότερα αντιπολιτευόμενα κόμματα θεωρούν ότι αυτό το ταξίδι είναι πολύ δύσκολο και προβληματικό. Όπως σημειώνουν θα υπάρξουν πολλά αμφιλεγόμενα θέματα, όπως το Προεδρικό Σύστημα Κυβέρνησης που θα προκαλέσει τρικλοποδιές στο δύσκολο συνταγματικό ταξίδι, η προϋπόθεση του 50+1% για την εκλογική επιτυχία και η θητεία του προέδρου.
