Με αμηχανία υποδέχτηκαν το αποτέλεσμα των δημοτικών εκλογών τα στελέχη του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) καθώς για πρώτη φορά, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα στο 80% των ψήφων, το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) το ξεπερνάει σε ποσοστό σε εθνικό επίπεδο.
Πέρα όμως από τη δεύτερη θέση σε ποσοστά, το AKP χάνει και τους περισσότερους από τους μεγάλους δήμους της χώρας, Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη, Άδανα, Αττάλεια, Προύσα και άλλες, κερδίζοντας το CHP και τις εντυπώσεις.
Πολιτικά δεν αλλάζει κάτι στην Τουρκία καθώς οι εκλογές του Μαΐου ανέδειξαν εκ νέου κυρίαρχο τον Recep Tayyip Erdoğan και το κόμμα του AKP. Όμως για πρώτη φορά αμφισβητείται τόσο σοβαρά η επιρροή του στους Τούρκους πολίτες.
Εξάλλου και το 2019 το AKP είχε χάσει τόσο την Άγκυρα όσο και την Κωνσταντινούπολη, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, χωρίς όμως ο Erdoğan να χάσει τις βουλευτικές και προεδρικές εκλογές το 2023.
Αν και έχουν περάσει μόλις λίγες ώρες από τη στιγμή που έκλεισαν οι κάλπες και ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εκλογών, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια πρώτη εκτίμηση του αποτελέσματος.
Παρότι η συμμετοχή στις εκλογές συνήθως είναι πάνω από 80-85%, στις τελευταίες δημοτικές εκλογές προσήλθαν στις κάλπες από τα σχεδόν 62 εκατομμύρια Τούρκων, περίπου το 75% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους. Το 10% είναι ένας ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός που πιθανώς θα μπορούσε να αλλάξει τα εκλογικά αποτελέσματα αν προσέρχονταν στις κάλπες.
Φυσικά δεν γνωρίζουμε ακόμα ποιοι δεν πήγαν, όμως εικάζεται ότι οι συνταξιούχοι, που πλήττονται από την ακρίβεια και τον πληθωρισμό, δεν προσήλθαν στις κάλπες. Οι περισσότεροι από αυτούς που ανήκουν στο συντηρητικό AKP, είναι όμως θυμωμένοι και με έναν «ανέξοδο» τρόπο έστειλαν το δικό τους μήνυμα στον Τούρκο Πρόεδρο.
Από την άλλη η εκδίωξη του Kemal Kılıçdaroğlu από την ηγεσία του CHP συσπείρωσε τους ψηφοφόρους του κεμαλικού κόμματος, που με τον αέρα της αλλαγής είδαν την ελπίδα να αναγεννάτε για την επιστροφή στην εξουσία.
Φυσικά δεν είναι γνωστό ακόμα πως μετακινήθηκαν οι ψηφοφόροι, όμως σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα τα κόμματα που συμμετείχαν στην Εθνική Συμμαχία [τραπέζι των έξι] έχασαν μεγάλο ποσοστό στις δημοτικές εκλογές.
Σύμφωνα με αναλυτές, η διάλυση της Συμμαχίας ευνόησε το CHP και δημιούργησε πρόβλημα στα μικρότερα κόμματα.
Βέβαια παρότι έχουν τη σημασία τους τα προηγούμενα, αυτό που έκανε τη μεγαλύτερη αίσθηση ήταν η θεαματική άνοδος του κόμματος του γιού του πρώην Πρωθυπουργού Necmettin Erbakan, Fatih, «Yeniden Refah Partisi» (YRP) [Νέο Κόμμα της Ευημερίας] που έλαβε πάνω από 6% των ψήφων και αναδείχθηκε τρίτο κόμμα.
O Fatih Erbakan, έχοντας τις ίδιες πολιτικές ρίζες με τον Recep Tayyip Erdoğan, καθώς και οι δυο προέρχονται από το κόμμα του πατέρα του, Necmettin, «Refah Partisi», αναδεικνύεται ως ο μεγάλος μελλοντικός αντίπαλος του Τούρκου Προέδρου.
Ο Erbakan συμμετείχε στην Λαϊκή Συμμαχία υπό τον Erdoğan όμως ακολούθησε αυτόνομη κάθοδο στις δημοτικές εκλογές, ενδεχομένως για να μετρήσει δυνάμεις εκ του ασφαλούς κι απ’ ότι φαίνεται τα κατάφερε καλά τόσο από το ποσοστά που έλαβε όσο και από τη διείσδυση που είχε στους ψηφοφόρους του AKP.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών το «Νέο Κόμμα της Ευημερίας» (YRP) έλαβε σημαντικό αριθμό ψήφων σε επαρχίες όπως της Κεντρικής Ανατολίας, στις περιοχές της Μαύρης Θάλασσας αλλά και της Νοτιοανατολικής Ανατολίας όπου ήταν για χρόνια προπύργια του AKP.
Η πολιτική πλατφόρμα του Fatih Erbakan είναι πολύ πιο συντηρητική και πιο ακραία από το AKP. Το κόμμα ιδρύθηκε το 2018 με το σύνθημα «Υπάρχουμε για το έθνος μας» και ακολουθεί το Εθνικό Όραμα [μια ισλαμιστική ιδεολογία και πολιτικό κίνημα που ιδρύθηκε από τον Necmettin Erbakan] και έχει ως στόχο του την εγκαθίδρυση μιας νέας παγκόσμιας και δίκαιης τάξης υπό την ηγεσία της «Μεγάλης Τουρκίας ξανά» με την αρχή «πρώτα η ηθική και η πνευματικότητα».
Όπως σημειώνουν πολιτικοί αναλυτές, οι αλλαγές στην πολιτική του AKP, που έγινε πιο ρεαλιστική, έδωσε στον Fatih Erbakan τον χώρο για να επαναφέρει τις πιο συντηρητικές πολιτικές που άφησε πίσω του ο Erdoğan, προσελκύοντας τους πολλούς συντηρητικούς ψηφοφόρους που διαφωνούν.
Όλα δείχνουν ότι θα υπάρχει στο μέλλον ένας αδελφοκτόνος «εμφύλιος».
Από την άλλη το CHP έχει τη δυνατότητα να συνδυάσει το εκλογικό αποτέλεσμα για τη δημιουργία ενός κοινωνικού κινήματος, κάνοντας ένα βήμα προς την κατεύθυνση να γίνουν η εναλλακτική λύση στην πολιτική ζωή της Τουρκίας. Όπως σημειώνουν στελέχη του CHP, είναι αναγκαία μια ανασυγκρότηση της χώρας σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.
Το ζήτημα βέβαια είναι αν αυτό επιθυμεί ο τουρκικός λαός κι αν θα ακολουθήσει προς την ίδια κατεύθυνση με την αντιπολίτευση.
